Mart İpi

Ataları Yunanistan göçmeni olan bir Trakyalı olarak ben neden bunu bugun öğreniyorum bilmem. İlkin kardeşim yollamış bizim Haluk (bence Haluk değil reklamcı kuzeni) yazmış ekşi sözlükte. Burun burdan;

"eski insanların çoğu hayatlarını doğadan kazanırdı. çiftçilik, hayvancılık yaparlardı çünkü. buw yüzden doğaya bağlı bir hayat yaşar, doğaya saygı duyar, doğanın verdiklerini kutsar ve de kutlarlardı. bu kutlamaların en ön plana çıkanı da, baharın gelişini kutlamaktı. çünkü baharın gelişi, güneşin, yeşilin, toprağın, verimin, ürünün, kısacası hayatın gelişi, hayatın devamının sembolü demektir. oysa bugünün insanının hayatı doğaya pek de o kadar bağlı değil. baharın gelişi, örneğin bir bankacıya, bir çiftçiye ifade ettiğini etmiyor artık çünkü. kişisel olarak bir reklamcı baharın gelişinden heyecanlanıyor olabilir, ancak onun doğa ile ilişkisi asla doğanın içinde yaşayan, doğa sayesinde yaşayan bir çobanın ilişkisi kadar yoğun olamaz.neyse, gelelim mart ipine. haftasonu bulgaristan'ın yambol ya da bizim eskiden kullandığımız ismiyle yanbolu şehrinde fantastik bir bahar kutlaması vardı. kutlamanın adı, kukerlandia. kukerlandia, bir maske festivali. festival katılımcısı gruplar, doğaya ait parçalardan yaptıkları maskeler ve kostümlerle dans edip teatral gösteriler yaparak baharın gelişini ve insanın doğa ile ilişkisini anlatıyor. bu bahar kutlamasının bir geleneği de, her yanda satılan, kırmızı beyaz iplerden oluşan küçük fiyonklar, püsküller. 'bu püsküller nedir' diye sorduğumuzda, 'onlar sadece buraya (yambol) özgü bir gelenektir' dediler. mart ayının ilk günü, herkes bu kırmızı beyaz püskülleri yakalarına, el bileklerine takıyormuş. daha sonra da ilk leylekleri gördükleri gün, bu püskülleri bir ağacın dalına bağlayarak dilekte bulunuyorlarmış.neyse, uzatmayalım. biz de aldık bu püsküllerden biraz, hediyelik de aldık, döndük türkiye'ye. daha doğrusu trakya'ya. aldığımız hediyeliklerden birini anneme verdim. ben tam bu püsküllerin anlamını açıklayacaktım ki, annem, "aa, mart ipi mi getirdiniz?" demez mi!meğer bu gelenek sadece bizim yambol bulgarlarına ait bir gelenek değilmiş. mart ayında trakya'daki müslüman türk kızları da bileklerine kırmızı beyaz ip bağlar, daha sonra da yılın ilk leyleğini gördüklerinde bu ipleri bir taşın altına saklar ya da ağaç dalına asarlarmış.tabi bu gelenek de, bir çok renkli eski gelenek gibi kaybolmaya yüztutmuş.'mart ipi nedir'in açıklamasından çok, hatıra anlatımı gibi oldu biliyorum. bunu da ilk defa yaptım. ama sonuçta hepsi aynı yere gitmiyor mu? idare edin artık..."

Biz de bunun üzerine Hülya ile kendi mart ipimizi yaptık. Çekmecemizdeki hotellerden aşırma sewing kitlerdeki kırmızı ve beyaz ipi bağladık bileğimize ilk leyleği görene dek taşıyacağız. Sonra da dileğimizi tutup ağaca bağlayacağız. Ne zaman gelir ki bu leylekler acep?

Sonra Selma abla yollamış şu linki

http://nebenolabildimnedebaskasi.blogspot.com/2008/03/mart-ipi.html

Sonra Romanya'da yaşayan arkadaşım Güliz yollamış şunu :)

"Burda bahar haftasi bugun itibariyle basladi..Ozellikle kadinlar icin bu hafta cok onemli.
8 mart kadinlar gunune kadar bu hafta kadinlara cicekler veriliyor. Ayrica da resimde kucuk yaka igneleri var.
Martisor adinda bu yaka igneleri cok eski bir gelenek ve bahara merhaba ve yeni sanslar icin takiliyor. Hani bizim dilek agaclarina bagladigimiz ipler mantigi var.
Ama guzel olan, bayanlara 8 marta kadar gosterilen saygi muhtesem. Gercekten ozel hissettiriyorlar. Sabahtan beri 2 cicek 3 tane de yaka ignesi aldim. :))
Ekte bu gelenekle ilgili gelen guzel cicekler var.Ayrica wikipedia dan buldugum ingilizce bir aciklama var belki ilginizi ceker.

1 Mart Martisor ile gelen baharin sizlere ve hepimize mutluluk saglik sevgi ask para... artik ne dilerseniz getirmesi dileklerimle..

Mărţişor, marţ and mărţiguş are all names for the red and white (or black and white, also blue and white) string, from which usually a small decoration is tied, and which is offered by people on the 1st day of March[3]. Giving this Talisman to other people is an old custom, and it is believed that the one who wears the red and white string will be powerful and healthy for the year to come. It is also a symbol of the coming spring. Usually, women wear it pinned to their blouses for the first 12 days of this month, until other certain spring celebrations, or until the bloom of certain fruit-trees. In some regions, a gold or silver coin is hanged from the string, which they wear it around the neck. After wearing it for a certain period of time, they buy red wine and sweet cheese with the coin, according to the belief that their faces would remain beautiful and white as cheese, and rubicund as the red wine, for the entire year[4].
In modern times, the Mărţişor lost most of its talisman properties and became more of a symbol of friendship and love, appreciation and respect. The black threads were replaced with red, but the delicate wool ropes are still a ‘cottage industry’ among the country people. They still comb out the wool, dye the floss, and twist it into thousands of tassels. In certain areas the amulets are still made with black and white ropes, for warding off evil![5]"

Anlayacağınız biz hariç herkes biliyormuş sanırım bu işi yaw :(